Årskavalkade

Årskavalkade er slik i vinden i desse dagar. Eg har ein eg og, men den ligg på fjesboki, so de må besøka den der. Her vil eg berre sei takk for det gamle, og lukke til / til lukke med det nye!

Når en pepperkakebaker...

Når en pepperkakebaker
baker pepperbakerkaker
tar han først en stekegryte
og en kilo margarin
oppi gryta smelter smøret
og det neste han må gjøre
er å røre sammen smøret med en kilo med farin!

(- Farin er det samme som sukker, det.
- Ja, jeg vet det.)

Og mens smør og sukker skummer
tar man åtte eggeplommer
som han rører ut i gryta med en kilo hvetemel
og til slutt i gryta slipper
han en liten teskje pepper
så rører han omkring og tømmer deigen på ei fjøl.
                  - Torbjørn Egner, Pepperkakebakesang


(bilete: Peparkakebakarar Eirik og Olve.
Peparkakehuset i Sande.)

Ein feriedag

Plan for dagen:
- stå opp (ikkje alt for seint)
- kafe
- kjøpa julegåver
- middag
- teater
- korøving
- dans
- konsert

Den reelle dagen:
- sto opp (for seint). Det er slikt som skjer når ein har ferie, men eg reknar med mamma plukkar av meg uvanane når eg kjem heim...
- kafe (altså frukost) med Eivind. Fann ut at han jo kan det eg trengte å kunna om data før i haust (og sjølvsagt mykje meir enn det). Men no er det for seint, frekvenslister og alfabetiserte ordlister er nok ikkje det store i framtida mi (men ein skal aldri sei aldri).
- kjøpte litt julegåver. So kom beskjeden: "Betaling ikke godkjent" Hahaha! "Betaling ikkje godkjent" Neivel nei? 47 kr på kortet?! What?!?! Åja...
- middagen kunne dermed hunge i ein tynn tråd. Men takka vera Janne, Halvor og eit par førehandsbetalt teaterbillettar ordna det seg med kontantar for ho utan peng på konto - og med middag for oss alle tre.
- og so var det teater! Brødrene Løvehjerte på DNS, ei fantastisk framsyning som fekk fram det beste med historien, og det beste med teateret. For her nytta dei lyd, lys, kulissar, rekvisittar og publikum på akkurat rette måten. Det var balanse mellom det skumle og triste, og det koslege og humoristiske. Og då me hadde sete og humra av vaktane Kader og Veder vel og lenge, so var det tid for eit par tårer for min del - altså litt for ein kvar smak. (Og forresten, barneførestillingar er verkeleg ikkje berre for born!)

- ekstra korøving venta etter teateret, og det var der eg oppdaga kvifor eg ikkje skvatt so mykje som andre på Småscenen - eg harpådrege med ei lite passande forkjøling, og høyrde verken med sjølv eller andre. Kryssar fingrane for at den har gitt meg opp til i morgon, elles kan/bør det bli heller stille frå meg på konserten i morgon...
- fekk svinga meg i ein halvtime, nok til at dansen sit litt i kroppen over ferien og.
- og so vart eg plukka opp av Wiebke og dregen med på konsert på Landmark, der me møtte Ingunn frå SPINF. Alexander von Mehren byrja og på Språk og informasjon med meg, men feiga ut. Det er eg glad for, for åra etterpå har han mellom anna nytta på musikk - og bra musikk! Eg fekk nesten vårkjensle av det eg, og ser for meg at dette kan bli fin bakgrunnsmusikk for mange gode opplevingar når plata kjem ut i 2010. Han fortener både ein og to sjansar, so de kan besøka han på myspace.

Men nu vart det natten, for å sitera ein annan Lindgren-karakter. Og den natta vert nok god, for etter ein slik feriedag er eg reint utsliten eg...

Vampyrar

Eg les aldri Den vesle vampyren når eg var liten. Likevel kjennest det som vampyrar har fulgt meg heile (ok, minst halve) livet - utan at det er på ein skummel måte altså... Og no er det atter "in" med vampyrar, heldigvis, og eg kan få utløp for mine litt sære interesser.

Kva er det eigentleg med vampyrar som gjer dei so tiltrekkande? Eg meinar: dei er daude - eller udaude, alt ettersom, dei er (bokstaveleg tala) livsfarlege, og dessutan heller blodfattige. Men likevel er det altså noko med dei. For forutan å vera daude, blodfattige og farlege, so er dei mystiske, tiltrekkande, vakkre, plaga, eksotiske, erotiske og - vel - farlege. Og kven likar vel ikkje slike mannfolk? (I teorien/fantasien iallefall...) For det er no ein gong slik at kvinnelege vampyrar aldri har slege skikkeleg an - og at det er me kvinnfolka som samlast kring NRK3 kvar torsdag, eller kjøper svarte bøker med raude detaljar i dyre dommar...

Dei seier vampyrinteressa går over. Det kan so vera, og eg er sikkert heilt einig når den gjer det. Men fram til dess er eg godt nøgd med å vera med på bølgja, sjå True Blood saman med huset kvar torsdag - til tross for latterkuler, sukk og redlsegisp, og vakling mellom "Eg skal aldri sjå dette att" og "Eg MÅ sjå neste episode" - og å lesa Twilight-serien ut i dei mørke nattetimar. Eg har til og med sett begge filmane som har komme til no, på under eit døgn. Forresten, eg har eit tips: om du kan lata vera, unngå Twilight. Verre gotisk heltinne enn Bella Swan finst knapt i gotikken sjølv, og Edward Cullen er nesten litt for plaga. Men eg klarte altså ikkje å lata vera... For det er noko med desse vampyrane altså!

(Bilete: Bill Compton (Stephen Moyer) i True Blood.
Edward Cullen (Robert Pattinson) og Bella Swan (Kristen Stewart) i Twilight) 

Me tømmer tusen julebrus

Det vart diskusjon kring tittelen for nokre veker sidan: "Nå tømmes tusen julebrus?" "Moro!" "Men det høyrest ikkje so bra ut på nynorsk..." "Å?" "Er det lov med slik der -s?" "Men det er jo lov med -st!" "Men berre viss ein har eit modalt hjelpeverb i tillegg." "Og uansett er det ikkje heilt stovereint." "Hmmm..."

Men det vart tittel - Me tømmer tusen julebrus - og på torsdag vert det konsert! Spanande, julekonsertar er ikkje noko eg har mykje erfaring med. Og kanskje særleg spanande sidan dirigenten var sjuk på siste øvingsdag... Men me klarte oss greitt utan, og når me klarar oss utan vert det strålande med! So eg reknar med at torsdag klokka sju, då vert det vellyd og fine tonar frå Kor e' tonen - og eg håpar det vert vellyd og fine ord frå vener i salen etterpå *hint* Eg gler meg eg, eg har sunge julesongar sidan september, og er so klar for å få dei ut i/av verda!

Pynta pynt og spela spel

Eg er av dei som meinar at ein ikkje skal pynta til jul før det er jul. Ein kan ha stjerne i glaset og lilla dukar og lys her og der, men julepynten skal ein venta med. Men i år har det gått litt gale - dersom ein skal få nyta eit julepynta hus i Bergen må ein gjera det tidleg, og derfor er stova full av englar, og desse søte små står i glaskarmen min saman med den kenyanske elefanten. Og det er meir som har blitt pynta:

Utanfor lesesalen har masterstudentane ein stor del av gangen heilt for seg sjølve. Der har me eit par bord, kjøleskåp og sofa - alt ein treng for eit lukkeleg studentliv. Men gangen elles er trist, særleg sidan den einaste pynten me har ser ut som det er laga av lite estetisk medvitne orkar. Derfor har det vore eit tema gjennom heile november kva som kan gjerast med denne pynten - og i går, akkurat i det eg leverte den siste eksamenen min, kom Gunn Inger med blå julekuler. Dermed vart det pynting av pynten, før eg tok juleferie frå lesesalen.

Fyrste kveld i juleferien vart nytta saman med ICY på juleavslutning. Gløgg, pakkeleik og Store norske spillet, i tillegg til fleire latterkrampar og høglytte diskusjonar kring forfattarar og algar, og alt innimellom. Det er godt å ha ferie, pynta pynt, spela spel og vera med vener.

(Bilete: Julenissevener og elefanten.
Lesesalvener pyntar orkepynten.
ICY-vener trillar terning og spelar spel)

Ligrettovaffeldate

Då eg slutta på nordisk i vår, so var det ikkje med lett hjarta. Det var sjølvsagt mykje på grunn av emnet og - ikkje minst - førelesarane, men og medstudentane. For me var ein fin gjeng, som kollokvierte, sukka over førelesarane (både på godt og vondt) og beint ut treivst saman. Den siste kvelden saman gjorde me ein avtale: felles vaffeleting minst ein gong i veka! Eg må innrømma eg tenkte som so at "det vert vel ikkje so godt fulgt opp, dette", men der tok eg feil - og godt er det! For allereie tidleg i haust bestemte me tid - torsdag klokka tolv - og stad - kantina på Sydneshaugen.

Og der har me vore, Janne, Halvor og eg, nesten kvar veke. Vaffeldateane var ein måte å halda saman til trass for ulike institutt, og det var ein god plass å få lufta frustrasjonar og nyerverva kunnskap. Halvor har undervist oss i norske fornamn, medan me jentene har fått klaga over uforståeleg gamalengelsk syntaks. Vaffeldateane utvikla seg snart til å bli ligrettovaffeldatear, og dermed var det i dag, på min siste dag i semesteret, duka for ligrettovaffeldatejuleavslutning! Me hadde både julebrus, mandariner, julenissesjokolade og - ikkje minst - vaffler og Ligretto.

Ligrettospelinga vår har vore hard og langvarig, og ved semesterslutt kan poenga framstillast omlag slik:

Dette er då dei reelle poenga me har fått i løpet av året, men sidan ein date inneheld alt frå 10 til 22 omgangar, må ein viss utjamning til, og grafen under viser poeng i snitt per omgang på kvar ligrettovaffeldate:

Eg trur me kan oppsummera hausten omlag slik: Janne har den største utviklinga, Halvor er klår vinnar - og eg, eg held det på det jamne, eg...

I dag er det...

I dag er det 1. desember, Det er 1. desember i dag. Alle nissunger må opp og stå, ut og gå, I dag er det 1. desember!

Og tid for adventskalender! Ei ny spaning kvar dag, ei ny luke eller ein ny pose. Det er luker for min del, eg har funne fram att kalenderen frå i fjor, den Magnhild laga til huset. Og so har eg funne eit par andre eg kjem til å fylgja med glede, og det er dei eg har lyst å dela med dykk her på bloggen - so kan de fylgja dei sjølv, for det er fine ting: Magnhild deler fine ord på sin blogg, og på folkemusikk.no deler dei fine slåttar. Nyt førjulstida!

Lysfest

Det er iskaldt på lesesalen i helgene. Dei skrur nok av varmen, men eg skjønnar ikkje kvifor. Det er ikkje so mange færre der då enn i vekedagane, særleg ikkje no før eksamen og oppgåveinnlevering. Ein kan trygt sei eg var glad då klokka var over halv fire, og eg hadde unnskyldning til å forlata kulden til fordel for duskregn, faklar, juletreet i Lillelungeren og nokre timar med gode vener.

Bergensarane er gode på dette med folkehav, og feiring av seg sjølv. For sjølv om dei feirar lyset, so er det neimen ikkje få gonger i løpet av ein time på Festplassen dei klarar å sei noko fint om Bergen, bergensarar, nesten-bergensarar og til og med om folk frå Fyllingsdalen eller der omkring. Men det er det som gjer Bergen spesielt, og lysfesten so moro. Her feirar ein seg sjølv - og so lyset då.

Tenning av det flytande juletreet. Faklar utan at me slapp å stå i kø (takk til Håvard for den!). Julesongar med Nordic Tenors som forsongarar og Ole Edvard Antonsen som tonefylgje. Fyrverkeri til same tonefylgje. Og ein tur på pub med kjekke karar etterpå. Takka meg til å nyta førjulstida nede i Bergen, i stadenfor å sitja på ein kald lesesal på toppen av same by!

(Bilete: Lillelungeren i adventsskrud.
Inger Marie og Wiebke på lysfest)

Om leseopplevingar

I had danced with Darcy in Pride and Prejudice and locked cutlasses with Long John Silver. I had seen Tangerine Trees and Marmalade skies, partied at Gatsby's and been a guest of Titus Groan. I had seen the twin suns of Rambosia descend into a dazzling light show as a guest of Emperor Zhark, cantered bareback on Unicorns through the leafy forests of Zenobia and flown with Biggles over the Western Front. The work had been varied, dangerous and on some occasions frightening. But I had not tired of it for a moment.

Jasper Fforde, sletta scene frå Something Rotten (kan bli funnen under Special Features på heimesida hans - og passordet finn du om du les Something Rotten, den fjerde Thursday Next-boka)

Om å skriva oppgåve

Ei juleforteljing

- men ikkje ei som gir deg ei varm og god julekjensle...

Eg trur ikkje 3D er noko for meg - det er skummelt. Dessutan er ikkje Jim Carrey noko for meg - eg likar ikkje mannen. Disney er ikkje det det ein gong var for meg - eg er skeptisk. Og Charles Dickens - god, men dyster. Likevel var denne filmatiseringa, ein Disney-produksjon med Carrey av Dickens i 3d, god.

Eg var livredd store deler av filmen, desse tre åndene er ikkje nett kvardagskost. Dessutan vart ikkje mannen berre god, men beint ut galen på slutten. Men filmen er verdt pengane, kanskje særleg i 3d (sjølv om det tek på augo). Den gode, varme, "fuzzy" julekjensla derimot - den må ein venta til Tre nøtter med...

Haustfest

Bør me gjera dette? Må me gjera dette? Har me tid til dette? Nei. Skal me gjera det likevel? Ja. Og dermed vart det haustfest i Bergen ungdomslag Ervingen i år og.

So i går var eg i Gimle i vel åtte timar, med ein dugnadsgjeng som var der like lenge, og som var grueleg effektive, positive og flinke. Middagsgjestene var nok og nøgde, og dansegjestene var ikkje klare til å gå når eg var klar til å ta kvelden... (Men det måtte dei, for eg var sjef).

Det var moro. Me fekk skryt. Kvelden gjekk fort. Og no er me heldigvis ferdige med middag, snakking, kaffi og dans - for denne gong...(Bilete: dans til Fjellbekken - stole frå Anbjørg)

Write with slogans

Write to the nth power, the n - 1 power, write with slogans: Make rhizomes, not roots, never plant! Don't sow, grow offshoots! Don't be one or multiple, be multiplicities! Run lines, never plot a point! Speed turns the point into a line! Be quick, even when standing still! Line of chance, line of hips, line of flight. Don't bring out the General in you! Don't have just ideas, just have an idea. Have short-term ideas. Make maps, not photos or drawings. Be the Pink Panther and your loves will be like the wasp and the orchid, the cat and the baboon.
Gilles Deleuze & Félix Guattari, "A Thousand Plateaus: Capitalism and Schizophrenia"

Dette er gresk for meg. Det er pensum i engelsk, men gresk like fullt. På same tid får eg lyst å skriva postmoderne tekstar ingen forstår, berre fordi det kan vera fint. Forstå det den som kan...

Stressnivå

Gjett kor eg er nett no... Jepp, slutt på ferien, 350 nye meldingar (ok, det er ikkje sant, men iallefal 350 ting som burde vore gjort førre veke). Eg gler meg til å oppdaga at det ikkje var so viktig - at ingen oppdaga eg var vekke - men attende til normalt betyr ikkje at stressnivået flatar heilt ut er eg redd. Ein må berre elska haustsemesteret...

We will return

Dette står på ein nøkkel mellom hotellet vårt og byen - rett ved flyktningeleiren. For det er det dei ynskjer, å komma attende til landet dei måtte forlata i 1948 eller -67. Og når me no sit i lobbyen på hotellet, høyrer på arabisk musikk og ventar på å skulle forlata venskapsbyen vår, so er det det eg tenkjer og - eg skal attende! Det som er både tristt og godt med denne samanlikninga, er at det kjem nok til å skje før for meg enn for dei - eg kjem nok før attende til "mitt land" Palestina, enn dei til sine heimstader.

I dag var siste dagen vår i Jeriko. Me har rukke å gjera mykje i dag og, som besøk på Kids Club, i rådhuset, i kloster, Daudehavet og Lærdal Garden (jepp, ligg forresten i Lærdal Street). Og so hadde me avslutningsmiddag, ei tilstelling utan nokon plan - og som kunne å ha gått betre - men som likevel vart ein suksess. Det var på grunn av alle venene våre som kom - menneske som har vore i Lærdal, eller som me har møtt her, born og ektemakar. Stor stas! Eg trur ingen av oss gret, men for nokre var det nære på. For sjølv om venskapet er tett og kontaktflata stor, kan mykje skje på kort tid i denne delen av verda, og planar om "neste år" eller "2011" kan fort endrast. Likevel: I will return! Inshallah.

Eit tre

Går det an på same tid å mislika og beundra noko? For eksempel eit tre?

Ja, eit tre, men ikkje eit kva som helst tre. Dette treet er mange hundre år gamalt. Det er eit oliventre. Det står ikkje i nokon åker, men i ei rundkøyring. Det markerar innganen til den israelske busetjinga Ma'ale Adumim - og det burde ha stått på palestinsk jord.

Begge folka er gode på symbolbruk i retorikken sin. Palestinarane ser mot flagget, mot martyrane, undertrykkinga muren representerer og sin lange historie i området. Israel ser mot religion, militærmakt og sin historie. Det gjer akkurat dette symbolet, dette treet som er rive opp av jorda det eigentleg vaks i, plassert på ei trafikkøy som offer for vanskjøtsel eller påkjørsle, så sterkt. Det handlar om å overta ikkje berre land, men og symbol - og det handlar om manglande respekt for desse symbola.

Det gjer at eg både mislikar og beundrar dette treet. Mislikar det fordi det er eit stole symbol, eit symbol på undertrykking og ein stat som tek seg til rette - og beundrar det som det standhaftige treet det er, kanskje kan det gi håp til reisande på palestinsk område inn i framtida.

Reisebrev frå Jeriko

I dag vert innlegget frå Jeriko ein del av det eg har skrive i kveld. Ordføraren vår er nemleg god på å delegere, so i tillegg til å måtta halda eit improvisert føredrag om Lærdal, endte eg opp med å skriva reisebrev til Sogn Avis. Om dette skal brukast er usikkert, men me prøver. So får de lata vera å sladra om at eg nyttar ting før det kjem på trykk, og eg får heller oppmoda til å kjøpa laurdagsavisa...

– You're almost welcome, repeterar tolken vår. Me tek det i beste meining, og takkar. – Shukran. Den frasa har me lært, ikkje berre for å vera høflege, men fordi me har so mykje å vera genuint takksame for. DEt viktigaste er gjestfridomen me vert møtt med.

Me opplever mykje her i Jeriko, og ei i reisefølgjet kom med eit hjartesukk: - Det hjelper ikkje kva ein seier, me har jo ikkje ord som kan forklara dette likevel! Då tenkjer me på både det vonde me ser og høyrer, og alt det flotte me opplever. Eg vil likevel prøva å fortelja om ein ”vanleg” dag på tur i Jeriko.

Når eg kjem ned i lobbyen på hotellet står det ein bussjåfør og ein student og ventar på oss. Sjåføren tek stordelen av gruppa med til sentrum, dei skal besøka ein barnehage, medan nokre føl Nada til heimen hennar. Familien bur i ein av to flyktningeleirar i Jeriko, Aqabet Jaber. Far hennar kom hit i 1948, forvist frå det nyoppretta Israel. Sidan då har husveret endra seg frå telt til leirhus til eit nytt murhus, og tomta frå ein liten flekk til eit stort område med hage og hønsehus, men situasjonen som flyktning i eige land har ikkje endra seg på 61 år. Og flyktningestatusen er overført til borna. Her inne er alt lagt til rette av FN, men flyktingane har inga permanent adresse og dermed heller ingen demokratiske rettar. Nada prøver å roa oss frå kommune og politisk aktive liv: dei bryr seg ikkje så mykje om det her. Det er andre ting som er viktigare: utdanning, jobb, familie, overleving – og for ein del av dei kampen for retten til ein gong å returnera til fødestaden. Dei fleste her ser likevel ikkje det som sannsynleg, men dei drøymer om i det minste ein fri palestinsk stat.

Rett frå flyktningeleiren går turen til guvernøren for Jordan-dalen. Nokre offisielle besøk må ein innom, og ordføraren gjer heldigvis ikkje skam på oss. Det har han berre gjort ein gong på turen, då han sat sund dei nye utemøblane til verten vår – men me skuldar på dei fire dessertane han fekk den kvelden. Her viser dei nemleg gjestfridom gjennom mat, og då blir det mykje av den slags.

Frå guvernøren køyrer me ut av Jeriko og inn i israelskstyrt område. Me er litt nervøse når me passerar sjekkpunktet, men som nordmenn har me ingenting å frykta. For palestinarane kan sjekkpunkta derimot skapa forseinkingar på fleire timar, eller heilt hindra reise innan det palestinske området. Venene våre får heldigvis ingen problem i dag, og me kjem fram til ein landsby i ørkenen. Her besøker me en skule betalt av norske myndigheiter, og me ser at pengane frå norsk bistand kjem til nytte. I desse beduinlandsbyane har mykje undervising gått føre seg under open himmel, og gjer det til tider enno.

Mr. Abu Sultan tek i mot oss i sin landsby, ei samling hus og jordstykke som høyrer til storfamilien. Mannfolka møter oss og viser oss rundt, medan kvinnene held seg unna. Men etterkvart som ettermiddagen skrid fram, tiner òg dei opp, og dei unge jentene møter nokre av oss i maisåkeren. Det vert mykje latter og teiknspråk når ein skal kommunisera på to-tre språk ein eigentleg ikkje har felles, men me skjønnar kvarandre.

Kvelden vert nytta utandørs, med mykje god mat og god prat. Her er det den litt haltande tolkinga kjem inn, men med godvilje og mykje latter flyt samtalen likevel godt. Og når ein annan av gjestene i selskapet insisterar på at kvelden skal avsluttast med ein tekopp i hans hage, er me ikkje vanskelege å be. Trass i at eit hardt program ventar dagen etter, i dette høvet dagstur til Jerusalem og Betlehem, er det ikkje så freistande å avslutta. For medan dagane i Jeriko kan vera drepande varme, er kveldane nydeleg milde, med ei lukt av sjasmin og sitrusfrukt som er både spanande eksotisk og etterkvart svært velkjend og heimleg. For me kjenner oss svært velkomne her, og ikkje berre nesten. Og me kjenner oss takksame, både som får leva i eit land utan problema dei møter her, og som får lov å besøka denne verda med desse problema, og på same tid denne gjestfridomen.

(bilete: i Aqabet Jaber - far Damra, Anna, bror Damra, Nada Damra og Lasse.
Ørken.
På garden til Abu Sultan.
Eg og nokre av hans hundrevis av døttre...)

"Intizar, it means victory"

Intizar er ei av dei flottaste damene eg nokon gong har møtt. Ho var arbeidande mor til fem - fire døtre og ein son. Ho har to døtre og fem borneborn delvis i USA, delvis i Jeriko, eit par ungar i nabohusa og yngstejenta heime. Ho var naturfaglærar og rektor, kommunestyremedlem i ei tid då kvinner enno ikkje hadde allmenn stemmerett, og snakkar engelsk med gjestene sine utan eigentleg å kunna det. Ho reiser åleine til framande land (Noreg), men saknar og vert sakna av mannen sin når dei er frå kvarandre. Ho viser stolt fram utemøblane ho nett har kjøpt, men ler når ordføraren vår knekk den eine benken. Ho deler av humør, visdom og vemod - og for meg er ho sjølve Palestina.

Ei slik dame vil eg bli!

City of Palms

Palmebyen. Dadlar i klasevis, grøne appelsiner rett frå hagen og min fyrste smak av den velkjende pompelmus (hæ, berre eg som har eit forhold til denne sin innverknad på skjørbuk...?). Alt dette byr Jeriko på, som den jordbruksbyen den er. Her seier søner av entrepenørar med stoltheit i stemma at faren har kyllingfarm, og vidaregåandelærarane vert begeistra når ein fortel om jordbruksbygda Lærdal. Jorbruket er ein viktig og stolt del av Jeriko, takka vera kjeldene - og med dei palmetrea.

I dag har me hatt noko same program som i går, men likevel so anleis. Me byrja dagen på ein ny guteskule. Her hadde dei bibliotek og naturfagsrom, data og stor leikeplass. Men 570 gutar, 23 lærar og 15 klasserom - det kan bli i meste laget etter lærdalske standardar det...

Etter skulen var det på tide å vera turistar att. Trass i nokre nervøse blikk og klamme hender her og der, frakta kabelbana oss trygt opp på Mount of Temtation, der me vart tekne i mot av ivrige smykkeseljarar (ei freisting ikkje alle greidde å stå i mot), og ein noko sur prest. Stakkaren bur der året rundt, er aldri nede i byen - og ser ikkje heilt blidt på alle desse turistane som kjem tuflande innom hans einemerke. Men klosteret her er flott, hengane over Jeriko som det er, med utsikt mot Dødehavet og Jordan, og palmene som eit teppe nedanfor sandsteinveggene.

Ettermiddagen vart nytta hjå eit par kvinneorganisasjonar for min del. Her er det kvinnene som verkar som dei driftige - sjølv om det sikkert finst bra mannfolk og - og både Jericho's Women's Benevolent Assosciation og sjølvsagt "min eigen" YWCA driv arbeid ein berre må sjå opp til. Særleg kosleg var det å treffa att nokre av damene i matlagingsprogrammet til YWCA, som enno, halvanna år seinare, sat og trilla pasta med kjøtfyll.

Anna, min barneskulelærar og "reiseleiar", har øyredobbar med palmer i. Dei kjøpte ho av ein svensk palestinar her i Jeriko, og ho har drege med oss alle innom hans sylvsmie. Og endeleg var det min tur til å enda opp der, bortimot eit par timar vart nytta der. Og eg har no type ingen pengar, ettersom minibank enno ein gong kom i andre rekke (og dei visstnok må besøkast før halv to for å virka).

Etter at ein av oss kom seg ut av arresten (no kidding, slikt kan skje her...), var me invitert heim til ein gamal kommunist - far til Wiam, vår kontakt i kommunen. Der fekk me smaka grøde frå hagen, før turen gjekk vidare til ulike familiar på middag. Me åt heime hjå Intizar og familien. Og hjelpes til middag: Her snakkar me suppe, hovudrett (som jo ikkje er berre ein rett, men ti eller so), og fire dessertar! Og ikkje minst ein fantastisk kosleg og imøtekommane familie, gode samtalar og stor grad av utveksling av takk. So ser me vekk frå at ordføraren vår sat sund ein benk - me skuldar på for mykje dessert...

(bilete: palme.
Kabelbana opp mot Mount of Temptation.
Taket på staden der Jesus sa djevelen midt i mot. I denne delen av verda er det lurt å sjå opp om ein er i heilage hus.
Utsikt over Jeriko frå fjellet.
Damene på YWCA.)

Sjasmin

Kva namnet Jeriko kjem av er omdiskutert. Nokon meinar det kjem av det arabiske ordet al-Riha, som betyr parfyme. Byen luktar nemleg av sjasmin, frukt, mynte, krydder og mat. Vinden luktar litt salt, og ber med seg litt sand. Blandinga er herleg eksotisk, men er blitt overraskande kjent. Perfekt for seine kveldar, litt heftig for varme middagstimar.

I dag har me sett skule. Jenteskule. Takka meg til blandaskule, der kan kjønna jekka kvarandre litt ned. Ordføraren med frue og underskrivne vart nemleg nesten sjokkert av lydnivået på ti-tolvåringane - og to tredeler av oss har vore jentungar sjølv. Men dei snakka engelsk, skjønte litt, skravla desto meir, og var opptekne av bilete og namn og alder. Jenter... I morgon ventar forresten gutane, so me er spente.

Og so besøkte me mosaikkverkstaden i Jeriko! Eg er fascinert. Hadde eg vore ein netthendt, tolmodig person med rom- og fargesans skulle eg blitt mosaikkarbeidar. Eller glasblåsar. Det såg me ikkje live, for glas vert laga i Hebron, men vakkert er det.

Kvelden kom med fløyelsmørkret og sjasminlukta. Den naut me utandørs. Fyrst på gardsplassen til verdas minste gamle dame, som serverte te til skremmande mange ut av eit hus utan golv. Men når golvet innandørs manglar, sit ein ute, og sjølv om rikdommen ikkje er til stades, er gjestfridomen der. Kosleg.

Eg er forresten ikkje særleg rik eg heller. Ok, det er løgn i denne delen av verda, men det hjelper ikkje med all verdas pengar (studielånet for oktober) når det ikkje finst stad å få den ut. Ein halvtime i sentrum vart brukt til å leita etter minibank, fyrst ein som ikkje gav oss noko anna enn jordanske dinarar, sidan ein som ikkje virka i det heile. Gikk ikk. Med på turen fekk me ein afrikansk/amerikansk Obama-tilhengar, som følte seg mykje tryggare i følgje med tre norske damer enn åleine Jeriko i kveldsmørket. Og eg skjønnar han trengte litt støtte, for me var fleire som fekk ein støkk i oss når minibanken til CairoAmman byrja å svara attende: "No shekel here! Go down the street!"

Kvelden vart avslutta på eit tak, enno ute i mørkret, men med lysa frå Jeriko nedanfor oss, og den søte lukta frå byen og den fantastiske upside-down (makluba) kring oss. Og kaffien. Eg elskar arabisk kaffi, det er søtt, godt, med masse smak - og etter fire-fem koppar (trass i dokkestorleiken) om dagen (og omlag det same i te) er ein ikkje nett klar til å legga seg når kvelden kjem. Helst vil ein nyta fløyelsmørkret, sjasminparfymen og det gode selskapet døgnet rundt.

(bilete: Fruktfat
Thomas omringa av skravlande jenter (ein vanleg situasjon for han kanskje..?)
Detalj av mosaikk. Kopi av golv i Hishams palass.
Makluba, kaffi og frukt på taket til Ghazi.)

Oasen

"Paradise is peace, and hell is... spicy food"
Me sat under druerankane med ei vifte i tverrbjelkane og te med sukker og mynte i glas framom oss. Samtaleemne var framtida til Palestina - og mat. Poenget var at himmel og helvete ikkje er slutten, men ei meining, eit konsept, eit her og no. Og himmelen her er enkel, og uendeleg vanskeleg: fred.

Ja, no er eg endeleg attende i Palestina. Reisa var lang (fire-fem timar på flyplassen i Wien med eit noko strengt budsjett er ikkje å anbefala), men me slapp fram utan dei store forseinkingane. Me var absolutt sist ut av Ben Gurion i Tel Aviv, men slikt må ein rekna med når ein er so suspekte som oss: Vestbreidden som reisemål, brev frå den norske ambassaden, fleire som hadde vore her før, ein kar med dreads osb. Men so kom me fram til Hotel Intercontinental, og då forsvann på ein måte den verkelege, vanskelege verda att...

Dagen i dag byrja med møte med ordføraren i Jeriko, ein mann med mykje prat i (særleg dersom det er ein mobiltelefon involvert), og flinke medarbeidarar. Deira ordførar heldt tale, vår ordførar heldt tale, gåver vart utveksla, og so slapp me ut. Etter å ha skapt allmenn uro på gata utanfor rådhuset - fordi bilen vår ikkje starta - kom me oss endeleg avgarde til Hishams palass, dei gamle murane og Elishas kjelde.

Elishas kjelde (ain al-Sultan) tilfører vatn til store deler av Jeriko by. Men vassnivået i kjelda søkk, fordi dei israleske busetjingane lenger opp i fjella leier vatnet vekk før det når hit. Marwan var alvorleg då han snakka om vatn til oss som klagar over regn i kalde Noreg - innan 2013 kan Jeriko vera tom for vatn, etter å ha vore by i 10 000 år, som den grøne oasen midt i ørkenen den eigentleg er. Jordanelva er knapt ein bekk for tida, staden der Jesus vart døypt eit gjørmehol. Ein av bøndene mellom oss sukka: "Eg skal ikkje klaga over vatning meir..." Og so går me der, langs ein varm og turr veg og ser ut over ein by som enno er grøn, og undrar over kva som kan gjerast for at den kan få lov å vera grøn og i framtida. Og ein kjenner seg makteslaus.

Vatn ja. Vatn skapar liv, og held liv i. Jeriko veks som aldri før, det er ein roleg del av Vestbreidden. Men det trengs vatn til alle desse menneska, til jordbruket Jeriko ein gong var kjent for, til turistane dei håpar skal gje nytt liv til byen, og til tolv stakkars nordmenn som drikk enorme mengder. For her er varmt! Eller forresten, dei forsikrar oss om at dette ikkje er so gale, "you should have been here in August" og "but it's only about 33-34 degrees." But but, it's not only only, for å sitera ein annan nordmann...

Ettermiddagen vart dermed nytta inne i kulden, i lobbyen på luksushotellet med Nada på besøk. Og so var det vår tur å reisa på besøk, til tre forskjellige heimar. Eg fekk komma heim til Marwan og hans Fufu, eit nygift par med kjønnsrollar som verkar sære på oss og so nyforelska at ein veit knapt om ein skal le eller gråte. Fine folk iallefall, god (og masse) mat, og både kake, te og kaffi - er det rart eg lurer litt på korleis det skal gå med sovinga i kveld? For det må sovast, i morgon ventar ein nytt langt program, med minst like mange sterke inntrykk som i dag.

(bilete: Utsikta frå rommet mitt - rett ut i audemarka.
Karen med dreads - Jostein - i sentrum.
Hishams palass.
Elishas kjelde.
Hotellfrosk.)

Fame

Fyrste etappe av reisa mot Jeriko tok meg til Oslo. Her har eg vore ei natt hjå Eiren, og lokka henne og hennar Lukas ut på ville vegar - premiere på Fame i Colosseum.

Når ein ser ein toar eller ein oppfølgjar, so er ein medviten om at det ikkjer er same film som den føregåande. Når ein ser ein film av same namn som ein tidlegare, reknar ein med noko av det same (om det då ikkje er basert på ein roman eller noko slikt, men sjølv då er det gjerne ein viss forskjell). Ikkje so i dette høve Fame anno 2009 er basert på Fame anno 1980, ned til stil (særleg i opninga), karakterar og sjølv scener og replikkar. Og når det då ikkje er gjort like godt, med like stor innleving, "edge" og truverd som originalen, då er det noko som manglar. Når ein av hovudpersonane (den svarte jenta) sit ved pianoet i eit tomt auditorium og syng "out here on my own", so føler ein at ein har sett det før - men utan Bruno(og det er jo han som gjer den scena!).

Men dersom eg ikkje hadde sett Fame (1980) og kunna den utanåt, hadde eg nok vore meir positiv. For det er flinke folk, spanande laga (sidan det er over same lest som den førre) og med god musikk. Og sjølv om ein aldri rekk å bli kjent med folka, eller ein ikkje går ut og får lyst til å bli dansar (for det gjer ein ikkje), so har ein kanskje lyst å bli songar eller skodespelar. Eller filmskapar, slik at ein kan gjera Fame ein gong til, og kanskje betre neste gong...

Vermelding

I dag byrja det å regna att i Bergen, etter ei veke med strålande ver og hasutfargar. Nesten litt bra, eg byrja lura på om eg var i rett by. Og nesten litt bra, so gløymer eg ikkje korleis regn ser ut. For i morgon legg eg ut på ei reise til ein stad der vermedlingane er ca slik neste veke:
Til dette symbolet høyrer orda: max 38, min 25. Staden er Jeriko, Palestina, og eg kjem til å daua av hete... Men det gjer ikkje noko, for eg gler meg som ein unge til å komma attende til Palestina. Eg skal reisa med Venskap Jeriko-Lærdal, og me skal snakka om kultur - eg om dans sjølvsagt. Moro! Eg håpar det vert oppdateringar her, men om eg har tilgang til nett er jo ikkje sikkert. Og so håpar eg eg kjem so langt, for fyrst skal det pakkast. Og er det ein ting som er klart om meg og pakking, so er det at me går dårleg saman...

Hue på

Hausten har innteke byen. Vår mann på sokkel har lånt seg hue, og går kaldare tider i møte vel førebudd.

Kake og spel

Eg inviterte gode vener på kake og spel, som slutt-på- haustferien- markering og førehands- feiring av gebursdagen min. Moro. Gode vener kom, åt, spelte, vann (over meg) og slik enda studieveka på ein fin måte. Takk for ein fin kveld!

Rugby

Fana stadion. Ti på seks. Andre omgang. Bergen scorar (heiter det det i rugby?)
Same tid. Halv time seinare. Andre omgang slutt. Trondheim, og Einar, har tapt.

Jepp, i går var eg på rugbykamp på Fana stadion, serieoppgjer mellom Bergen og Trondheim. Bergen gjekk vidare til finalen, og Trondheim måtte sjå seg slegen ned i støvlane (fotballskoa? rugbyskoa? ting med masse piggar på ein har på beina?). Men sjølv om det var sistnemnte eg var der for å heia på, gjorde ikkje det noko - eg fekk sjå rugbykamp! Masse testosteron, reglar eg aldri forsto, lite framdrift, desto meir klynger med mannfolk i haug, ein del flotte britiske dialektar, og ein god kamerat på bana. Moro!

Nerd x2...

Samtale mellom to engelsknerdar på haust"ferie":

(her byrjar då samtalen, nerd nr. 1 bør bli finkare på opningar)
Mari 16.34: du, i Mitchell står det "neighbouring vowel" ikkje "between", eller "preceding" eller noko slikt. so ut frå den kan ein sei at det skal vera x, fordi a er back. Dessutan er det oftast x som står som initial allophone, Lass vil nesten ikkje innrømma at det finst ein ç
ikkje initial, internal (seff)

Janne 16.39: neighbouring vowel ja - men med støtte i dan formuleringen so kan me jo forsvara oss med at x e dan rette allofonen! men når me e inne pao allofona, i onfēng (tekstutdrag 2), vil du tolka da som at da e eit verb dar on e "unstressed syllable", slek at f'en ikkje ska bli stemd?

Mari 16.40: jepp, det har eg
nett som med alle ge-
men veit ikkje om det er fleire, eg har sikkert oversett noko :-(
:-S skulle det vera

Janne 16.43: oki, va da eg trudde, men eg ha kje tenkt pao datta med unstressed prefixes elle nåke eg, før Kari retta dei to setningadn mine og peikte da ut dar..og eg ha garantert sikkert aoversitt ein heil del eg og..uff! eg so jubla øve at assignment 2 skulle dreia seg om fonologi - trur eg trekke da tebake no

Mari 16.43: hehe, det går bra!
eg skal til på del 2 nuh trur eg... Har ikkje tenkt på det ein gong, berre sit med desse lydane og prøver å hugsa at "terrible to pronounce" ikkje er eit legitimt argument på masternivå

Janne 16.47: hehe..terrible to pronounce e jo eit legitimt argument da, berre du passa pao å formulera da pao ein litt meir akademisk maote.. :-)
eg ska snart begi meg ut pao del 2 eg og, men dan bli - om mule - endao verre enn del 1 so eg ha pao ein maote utsett dan litt kan du sei
[…]
gjett om eg ska feira med kaka dan dagen eg e ferdig med OE før godt!

Mari 16.53: hehe, I'm so with you
eller Ic beo mid de
Þe, meinar eg sjælvsgt
oi, der vart tastaturet mitt islandsk...

Janne 16.55: forresten; geminerte s'a, bli dei og voiced naor dai staor mødlo voiced sounds? finne nada om geminerte forme i notadadn mine, men da e vel da samma prinsippe so enkeltforekomsta? eg e vel berre bjønt å bli so paranoid at eg dobbel-sjekka alt so te og me ikkje trengst

Mari 16.55: geminat vert IKKJE voiced, nb!
anar ikkje kven som har skrive det, men slik er det.
Barber: when this phoneme occured wothin a word […] before a voiced sound, and was not doubled, it was pronounced [v] (og dette gjeld då og for s og þ)

Janne 16.58: aah! kanskje greitt eg e paranoid av og te likavel dao..takk!

Mari 17.01: men du, no må eg laga middag til familien. (Jei, utsetja del 2!)
me snakkast seinare! Eg treng nok meir trøyst...

Og slik går nu (studie)dagan...

Vestlandskappleik

Vestlandskappleik. Tevlingar med fleire deltakarar enn på lista - eller færre. Snø og minusgrader tidleg i oktober. Vener og/eller familie på scena, på dansegolvet, i salen. Blå tær. Gudsteneste i verdas søtaste, vetle kyrkje. Enorme mengder vatn - eller anna flytande. Campinghytte. Lite søvn. Dans, spel og song. Og påfølgjande søndagskjensle. Kos!

(bilete: Audhilds, spelemannslaget til BulErvingen, fekk 3. plass!)

Over hovudet på ein

"Eg har aldri kjent meg so dum eg," sa ei av jentene på engelsk etter seminar i dag. Førelesarane diskuterte nyhistorisme, og eg var forsåvidt einig. Det var ikkje mykje eg fekk med meg - men det var dritmoro! Eg sat forvirra som ei hovudlaus høne i halvanna time, men dei få tinga eg fekk med meg gav meg mestringskjensle. Og so likar eg å vera omgjeven av lure folk... Hm, nerd? Eg? Neeeiidå...

Gjermund

"Han ser ut som Jesus og spelar som gud" - Gabriel Fliflet om Gjermund Larsen. Det verste er at han har rett...

Dei byrja med ArriVals og Midnattsdrøm. Gudskjelov, tenkte eg, då er me ferdige med dei nydlegaste, so slepp eg å gråta. Eg lot at augo og naut - fram til voggevisa som avslutta. Då naut eg so tårene draup.

Eg har fått ei greie for Innherradsdialekta. Jepp, trøndersk... Det er pga to trioar, Einar Olav Larsen Trio og Gjermund Larsen Trio (og ja, dei er brør). I kveld spelte Gjermund med sine to på Columbi Egg, og eg var der sjølvsagt. Eg kan ikkje påstå eg har fulgt denne trioen lenge, men sidan eg oppdaga han i vår (under førebuing til danseeksamen faktisk) har plata Ankomst vore spelt nesten dagleg trur eg. Og no fekk eg endeleg på konsert! Det er ikkje ofte det kjem godlydar frå publikum før applausen tek til etter nesten kvart nummer, men slik var det her.

Kanskje eg skal lesa meg opp på trønderdialektane. Eller kanskje eg berre skal legga meg med fela til Gjermund i øyro, og nyta ein gong til...

Visur og vener

Eg tok helg på fredag. Eg tok so helg at eg gløymte å levera ei oppgåve, noko eg fekk klår beskjed om ikkje var typisk meg. So sant so sant - men so er ikkje helger utan planar typisk meg heller.

Men helgi har blitt full! Fredag kveld kom Inger Marie, Kim, Anders og Wiebke på middag hjå meg og Monica, og me åt og skravla lenge. So for Wiebke og Monica til byen, medan me attverande jentene slo gutane i Alias, og fortsette skravlinga.

Laurdagen byrja seint, men etter ein lang frukost følgde noke timar på Vil Vite. Fantastisk moro! Eg har aldri vore der før, men vil tilrå det på det sterkaste - stor stas! Ein snøggtur heimom, og so var eg klar for ein kveld med viser på Hotell Augustin. Aasmund Nordstoga med band song om "damur, jentur, kvende, kvinnfolk og ein og annan kar", medan publikum smilte, skrattlo, song med eller lot augo drøymande att. Neste del av kvelden var folkemusikkjam med proffe og amatørar, ei fin stund det og.

Me fyllte godt opp på Hector's, me som gjekk dit etterpå, og når lyset vart tent og folk jaga, skulle Wiebke, Monica og eg heimover. So langt kom me ikkje, for sovesofaen til Wiebke kunne romma tre trøytte jenter...

Men no er me attende i huset. Ute regnar det, inne brenn det i peisen, og me sit kring kaffikoppane med spøt, bøker, telys og musikk på anlegget. Aasmund Nordstoga, Trispann (takk gud for Spotify!) og Gjermund Larsen (ein må jo varma opp til neste konsert...) Helg altå, me like!

(bilete: Eg og Inger Marie på Vil Vite.
Kim, Anders og Inger Marie testar anatomikunnskapane sine - det var her eg vart skeptisk til den norske legestanden...
Framsidebiletet på cden Ein visefugg - som sjølvsagt vart kjøpt og selt i store kvanta)

Oppdatering: Søndagskvelden var ikkje over med musikk på anlegg og beina i sofaen. Gjøri, mitt kjære syskenbarn, kom rett frå handballkamp på middag, og ga meg speletime i retur for den. Eg synes eg gjer den beste handelen her! Ho hadde til og med med fele til meg, so no kjem det til å komma fæle lydar (nei, ingen stave- og orddelingsfeil her) frå huset i ei tid framover. Men det er moro! Eg "kan" Lisa gjekk til skulen...

(bilete: Gjøri med "mi" fele)

Medisin mot studieangst

Eg kom tuflande frå grauteting i kantina mot lesesalen. Planen var ca halvanna time med lesing, før helgi kom og eg skulle forlata bøker, stress, press og dårleg samvit på Høyden, og berre kosa meg. Eg stoppa litt framfor døra, trakk pusten - og høyrde ein som kremta litt i sofaen attmed. Ein i gamalengelsk-klassen. Ein av dei eg deler lesesal med. Ein av dei som kan alt. Sukk.

"Eg snakka med Kari i går, ho sa at du og slit litt?" Eg og? Eg og?! "Ja, alle me gutane har nok litt panikk. Du og Janne og Dania kan jo alt." Me? Alt?! Det viser seg at sju av åtte studentar skjønnar ikkje eit kvekk, riv seg i håret over ordklassar og bøyingsskjema, og har ikkje turt å sei det til andre enn ein av førelesarane. Kommunikasjon altså, gode ting! Det er litt gale å vera glad for at ingen skjønnar, men då gir panikken seg litt. Akkurat i tide til helg. Og eg skal berre kosa meg.

forts. Requiem

No har eg gjort det og. Sunge klassisk i kor - med musikarar, solist, 160 i publikum og ikkje alt for mange feil. Ei flott oppleving!

Som kjent likar eg jo å stå på scena. Iallefall når det er noko eg er nokonlunde trygg på (då ser me vekk frå eit par heile satsar av Requiemet, eit par av dei andre songane, og minst 20 innsatsar og pustepausar), det er i eit kor og når det er masse gode vener mellom dei 160 i kyrkjebenkene.

Det skal forresten seiast at dette med konsert vart spanande nok etterkvart. Dagen min byrja med lang frukost med Magnhild - som i går "tvinga" meg til å sjå Titanic, sjølv om eg gret (hulka), altøving (me hadde noget panikk), og oppvarming og anna kos i Domkirken. So kom musikarane. Paukene på plass, harpa på plass, oboen, celloen og fløyta på plass, klokkespelet på plass. So kjem det lyd frå orgelet - utan at det skal det. Krise. Orgelreperatør vert etterlyst, men ein slange fiksar saken enn so lenge (me måtte jo øva!). Det er då harpisten sler feil, og det høyrest ut som harpestrengene flyg veggimellom. Panikk og hysterisk latter.

Men det gjekk heldigvis bra, som dei seier. Me fekk ståande applaus (gamle/permiterte Kor e´tonen-medlemmar), jubel (ok, Kor e´tonen-folk det og) og skryt (av gode vener). Takk for god støtte folkens - og eg håpar de koste dykk og. Eg hadde det dritmoro! (kanskje ikkje passande når stykket er ei dødsmesse, men slik går det når ein set meg framfor folk)

Requiem

Eg har Requiem på hjernen - noko deprimerande, men vakkert. Det er John Rutter sitt, i Kor e´ tonen sin versjon. I løpet av helgi skal me øva i 14-15 timar, før konserten, den store og einaste i sitt slag (Requiem med Kor e´ tonen, solist og musikarar, altså), brakar laus søndag klokka sju i Domkirken. Eg gler meg! Og eg håpar det kjem folk, for Domkirken er stor...