måndag 31. mai 2010

Irsk attraksjon

Dagbladet skriv om alle som kyssar steinen i Blarney Castle. Dei snakkar om opp til 12 500 besøkande om dagen og mange tusen som legg seg på rygg og kyssar steinen. I november 2004 var det knapt ti stykk der, ni av dei TSNarar. Me gjekk over heile slottet og beundra ruinene og utsikta. Og ja, eg la meg på rygg for å kyssa steinen - og kom opp att med kul i panna og ingen talegåver. Lika greitt, sa dei andre, den var sikkert uhygienisk, men Dagbladet kan melda om at den blir desinfisert med jamne mellomrom. Eg veit ikkje om det hadde vore ein betre historie om eg hadde truffe med leppane og fått dei lova talegåvene, i stadenfor å pådra meg kul med treskallen min...

Bilete: Mesteparten av Team Frank, TSN 04/05, utanfor bjørnehola ved Blarney Castle. Foto: Magnus

søndag 30. mai 2010

Vår i Musehagen



 Du skal ikkje tru det blir sommar
før vi jagar vinteren bort

og gjer slik at sola får skine,
så det kan bli sommar litt fort.
Eg trollar så blomane blømer,
og graset blir grønt kvar du går.
Ta av deg dei støvlane dine. 
Eg sopte bort snøen i går.

Tekst: Astrid Lindgren/ Halldis Moren Vesaas 

fredag 28. mai 2010

Grensesetjinga

Frå Dag og Tid (fri vekeavis for kultur og politikk), 28. mai 2010:
GRENSESETJINGA
- Det er grenser for hvor mange ganger man har for tidlig sædavgang i en bok. 
Eivind Tjønneland til Bergens Tidende.

Er det ikkje bra at litteraturvitarane veit kor dei skal setja inn nådestøyten i kritikken sin?

onsdag 26. mai 2010

3 minuttar, 18 sekundar

3 minuttar og 18 sekundar. Det var all tida ungdomane skulle vera på scena - men det kjennest ut som eg har vore gjennom vaskescena i Den lille havfrue. Like trøytt, like våt og like mange rare lydar i mystisk system.

200 ungar frå bergensskulane skulle dansa på opninga av Festspela, og lur som eg er sa eg at "ja, eg vil gjerne hjelpa til!" Det er ikkje kvar dag ein får dansa for både kongepar, ordførar og annan fiff, og det utan at ein eigentleg er i fokus og kan få skulda for det som går gale. Det er heller ikkje kvar dag ein kler seg i oransje, spring gjennom publikum som spring hovudlaust ut av vegen med 30 ungar på rekke bak seg, eller dansar svært improvisert halling på asfalt heller. Alt er erfaringar ein kan ta med seg. Ei erfaring eg har fått, er at eg iallefall ikkje skal bli lærar for barne- eller ungdomsskule i ein by - hjelpes kor mange ungar som ikkje står i ro!

Men dansinga gjekk bra den, og haglet kom akkurat under kongen sin tale (og ikkje fem minuttar før). I tillegg ga eit par av smakebitane frå Festspelprogrammet meirsmak, so kanskje klarar eg å bli kulturell i år?

Forresten, mykje mediemerksemd vert det kring 200 folkedansande ungdommar: NRK Hordaland, NRK P2 (Kulturnytt 26.05 kl 08.05, ca ti minuttar ut i sendinga)
Og Ole Hamre sitt bestillingsverk til Festspela, med trompetist Arve Henriksen, kan ein sjå på BT - rett og slett fascinerande!

Bilete: BULEingar klare for dans!

måndag 24. mai 2010

Minstemann

Det er ti år sidan dette biletet vart teke. Det var før digital-kamera, før bunaden måtte syast ut og før gutane slutta å gjera seg til på bilete. Ok, nett det siste har kanskje ikkje endra seg nemneverdig...

Denne helgi har minstebroren blitt vaksen. Han har vore den største av oss ei stund, men no er det offisielt: han er konfirmert, har ete enorme mengder kaker, har hanka inn ein passande sum og er klar for vaksenlivet - eller? Uansett fortener ein so flott bror ein god fest, og det fekk han med mesteparten av familien og familievener samla. 
Bilete: Familien på min konfirmasjonsdag. Foto: Gunnar 
Stina og Olve på hans konfirmasjonsdag. Foto: eg
Heile gjengen samla, minus fotograf Steinar

måndag 17. mai 2010

17. mai er vi så glad i...

... moro vi har fra morgen til kveld!

Klokka er åtte. Det regnar lett i Bergen by, og langs Lillelungeren er det stille. Vassdammane er inga hindring for tidleg flaggvifting! Tre jenter har måla i sikte - frukost for nokon, gudsteneste i Domkirken for ho som skal fylgja fana til ungdomslaget.

Klokka er halv elleve. Torgallmenningen er eit kaos, fanene tippar ustødig til ein kant eller hin, og medlemmar av diverse organisasjonar leitar desperat etter sine fargar. Snart brakar det laus med trekkspelkorps i kamp mot fire hardingfeler, og dans på brustein. Kven har sagt 17. mai er ein fest? Ok, kanskje var eg ein av dei - det kjennest iallefall godt å treffa på vener i toget, og ikkje minst å nå mål på Festplassen to timar seinare.

Klokka er eitt. På eit grupperom på universitet går 17. mai-nemndi til og frå med vatn til pølser, vatn til te, vatn til kaffi. Tårer må turkast etter årets tale - lattertårer. Tårer av skuffelse vart det for Rogaland og Vestlandet nord for fylkesgrensa seinare, når Valdres og Tyskland slo til i potetløpet.

Dagen vart avslutta med song på Festplassen, pubtur med gode dansarar og fyrverkeri. At ein måtte attende til universitetet - og denne gong utan talar, potetløp, styltrer og kubbespel - morgonen etter, klarte ein å ignorera i det lengste.

Til lukka med dagen!

søndag 16. mai 2010

Sunset

Slowly the west reaches for clothes of new colours
which it passes to a row of ancient trees.
You look, and soon these two worlds both leave you,
one part climbs toward heaven, one sinks to earth,

leaving you, not really belonging to either,
not so helplessly dark as that house that is silent,
not so unswervingly given to the eternal as that thing
that turns to a star each night and climbs —

leaving you (it is impossible to untangle the threads)
your own life, timid and standing high and growing,
so that, sometimes blocked in, sometimes reaching out,
one moment your life is a stone in you, and the next, a star.
Rainer Maria Rilke, omsett av Robert Bly

måndag 10. mai 2010

Ugla

 

So Owl wrote...and this is what he wrote:
HIPY PAPY BTHETHDTH THUTHDA BTHUTHDY
Pooh looked on admiringly.
"I'm just saying 'A Happy Birthday'," said Owl carelessly. 
"It's a nice long one," said Pooh, very much impressed by it. 

Av og til er det enkle det beste, spør du meg. Desverre har ikkje verdas litteraturteoretikarar spurt.

entia non sunt multiplicanda praeter necessitatem

fredag 7. mai 2010

Why, oh why?

Personleg krise, meir eller mindre: Eg har brukt nokre timar i auditorium B dei siste par dagane, berre for moro skuld. Kva som skjedde der? Doktorgradsdisputas om syntaks i gamal- og mellomengelsk. Resultata hadde eg sett før, eg skjønte kva det var snakk om og eg storkoste meg - noko som sjokkerte (delar av) litteraturdelen av lesesalen... Og her er me komne til krisen: kvifor studerar eg litteratur?!

Lingvistane har tal, dei har tabellar og prosent. Og ein metode. Kva har me? Vill tolking, lange resonnement og teoretikarar som kjempar med nebb og klør for å bevisa at litteraturstudiar og er ein vitskap. Av og til er påstandane so iherdige at ein kan byrja å tvila - men tru meg, det er ein vitskap god som nokon! Og ein vitskap som aldri kjem til å munna ut i ein doktorgradsdisputas frå denne kanten, er eg redd/glad for.

So spørsmålet er altså: når ein likar system, kvifor vel ein kaos? Når ein likar grammatikk, kvifor vel ein forteljing? Når ein likar reglar, kvifor vel ein tolking? Når ein likar lydsystem, kvifor vel ein prosa? "Førdi du lika da! Og førdi du e go pao da! Og førdi du bestemde deg før da:)" svarte Janne. Eg håpar, og mistenker, at det er den evig utsette eksamenslesinga som gjer at eg tvilar på det valet...

torsdag 6. mai 2010

søndag 2. mai 2010

Ruinnerd og evig romantikar

Sjå for deg ein lang bakke ned mot havni. Langt der nede blinkar strondi kvit, og på andre sida av viki stupar klippar i ein grå sjø. Men rett fram tronar festningsmurane, og innanfor dei står slottet, i ruinar no, men med spor av tidlegare stordom strøymande frå dei tjukke veggane.

Vandrande langs Ouse kom me over ei ruin - eller den kom over oss. På ein topp med utsikt over heile York står Clifford's Tower og skuar stygt på fiendtlege besøkande  - og ynskjer ruinnerdar som meg varmt velkomen. Dei kunne verkeleg bygga på 1200-talet!

Og i dag suste me bortover A64. Etter ein krapp sving til venstre, snirkla vegen seg mellom hekkar og marker. Plutseleg dukka det opp ei stor søyle, som deretter forsvann bak oss i skogen. Ingenting rundt oss, før me rasar ned ein bakke mot ei strekke mur  med ein port. Gjennom porten, og opp ein bakke. Ny mur, denne er lenger, og porten er eit heilt hus. Gjennom - men me er ikkje framme. Ikkje før fleire hundre meter seinare ventar parkeringsplassen og inngangen gjennom stallane. Men der, bak rosehagane og plenane, ligg Castle Howard, trehundreårig heim for jarlane av Carlisle og Howard-familien. Imponerande hagar, skogar, italienske tempel og fresker i salongane - endeleg fekk eg sjå innsida av "a stately home", ein draum for ein storetar av romantiske historiar og engelske kostymedrama.

Eg har jo ei greie for ruinar. Og for hagar. Og engelske gods. Ein kan vel sei det ganske enkelt: eg har kost meg godt her i York, med alt dette. I tillegg har selskapet vore strålande, so det er ingen grunn til å angra på denne utsetjinga av eksamenslesing...

bilete: Scarborough Castle
Innsida av Clifford's Tower
Castle Howard
Janne i ei av mange tropper (her inne i Clifford's Tower)